Furkan Terzioğlu – Rûh-ı Kemal

Delâ’ilü’l-Hayrât; içinde Hz. Muhammed’e, onun âline, ashabına ve ezvacına dua salavât, Esmâ-i Hüsnâ, Esmâ-i Nebî ve bir takım hadîs-i şerîfler bulunduran bir evrâd ve ezkâr kitabıdır. Şâzeliyye tarikatının Cezûliyye kolunun kurucusu olan Şeyh Muhammed b. Süleyman el-Cezûlî (ö. H. 870) tarafından kaleme alınmıştır. İlk zamanlar Şazeliyye tarikatının mensupları tarafından okunsa da, daha sonraları Anadolu’da ve Kuzey Afrika’da çok rağbet görmüştür. Sadece tarikat mensupları tarafından değil; halk tarafından da faziletine inanılarak okunmuştur. Bu şöhretinin sonucunda Delâ’ilü’lHayrât, dinî-tasavvufî zümre çatısı altındaki edebiyatçılar tarafından da ilgi görmüş, tercüme ve şerh çalışmalarına konu olmuştur.

Delâ’ilü’l-Hayrât, Klasik Türk Edebiyatı’nda tercih edilen şerh konularının birden fazlasını içinde barındırmaktadır. Özellikle Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı alanında üzerine birçok şerh yazılmıştır. Mensur şerhlerden en önemlisi Kara Dâvûd-zâde Mehmed Efendi’nin (ö. H. 1170) şerhidir. Kara Dâvûd-zâde, şerhine başka kaynaklardan menkıbeler ve bilgiler eklemiş ve bunun neticesinde gayet hacimli bir eser ortaya koymuştur. Delâ’ilü’l-Hayrât’a yazılan manzum şerhlerin örneklerinden bir tanesi ise 1828-1892 yılları arasında yaşamış olan İsmail Sâdık Kemâl’in Rûh-ı Kemâl isimli eseridir. Delâ’ilü’l-Hayrât şerhlerinin genel itibarıyla nesir olduğu göz önünde bulundurulduğunda İsmail Sâdık’ın şerhi, nazım olması hasebiyle ehemmiyetlidir. Çalışma üç ana bölümden müteşekkildir. Birinci bölümde İsmail Sâdık Kemâl’in yaşantısı, eserleri, edebî kişiliği gibi alt başlıklarda müellifin hayatı incelenmiştir. İkinci bölüm kendi içerisinde Eserin Şekil Özellikleri ve Eserin Muhteva

Özellikleri olmak üzere iki ana başlığa ayrılmıştır. Bu iki başlığın altındaki çeşitli alt başlıklarla eser derinlemesine incelenmiştir. Son olarak üçüncü bölümde ise neşir esasları belirtilerek çalışmaya konu olmuş olan metin çevriyazı şeklinde (transkripsiyonlu) verilmiştir.